Cunda Manastırları Cunda adasında insani ve doğal tahribatlara rağmen ayakta kalmayı başaran manastırlar bulunmaktadır 1817 yılındaki sayıma göre adada 7 manastır bulunmaktaydı.
Günümüzde bu manastırların bir kısmı tamamen yok olmuş, bazıları ise özel mülkiyete geçmiştir. Manastırlardan Ay Işığı Manastırı ve Leka Manastırı restore edilerek özel mülk olarak kullanılmaya devam etmektedir. Cunda tarihinde oldukça önemli bir yer tutan Tavuk Adası Manastırında ise restore çalışmaları devam etmektedir.
Cunda Adasında yer alan günümüzde restore edilmiş veya zaman içerisinde insani ve doğal tahribatlara karşı direnememiş olan manastırlarımız hakkında detaylı bilgiler sayfamızda yer almaktadır
CUNDA ADASI MANASTIRLARI
1817 yılından sonra inşa edilen iki manastır ile Cunda Adasında yer alan Manastır sayısı dokuza ulaşmıştır..
Aİ DİMİTRİ TA SALİNA (AYIŞIĞI MANASTIRI)
Cunda Adasının kuzey yönündeki Pateriça yarımadasının en uç noktasında yer alan Ayışığı Manastırı, dik bir tepenin (299 rakım) denizle birleştiği noktada yer almaktadır. Ayışığı Manastırının inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. (1771 ve 1795 tarihlerinin iki taş üzerinde yazılı olduğu söylenmektedir
Fakat Ayvalık halkının 1771 tarihinde şehirden çok uzak olan bu manastırı inşa edebilecek gelişmişlikte olmadığı göz önünde tutulduğunda bu tarih pek gerçekçi görünmemektedir. 1795 tarihi daha olası gelmektedir. Zeytin tevziatı yapıldığı dönemde, Katerinli Fahrettin Bey’e verilen zeytinliklerin sınırları içerisinde olması, kapalı tutularak yazlık olarak kullanılması ve bakım görmesi manastırın ayakta kalmasını sağlamıştır
Fahrettin Bey’in vefatından sonra şuursuz defineciler tarafından harap.....DETAY
PANAYİA MANASTIRI ( PANAGİAS TİS LEKAİ )
Panayia Manastırı nın diğer adı Leka isminin nerden geldiği bilinmiyor. Manastır diğer ada manastırları gibi denize yakın, çok güzel manzaralı ve yüksekçe bir düzlükte inşa edilmiştir. Panayia Manastırı nın inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Manastır’ın ilk sahibi olan Moshonisinin piskoposu Peisios idi.
Rumların ifadelerine göre, manastır ve şehir, 3 Haziran 1821 ihtilalinde harap edilmiş ve ada halkı ile Ayvalık halkı başka adalara kaçmışlar.
1832 Eylülünde Sultan II. Mahmut’un fermanıyla adadan ve Ayvalık’tan kaçanların geri dönmesine müsaade edilmiştir. Geri dönenlerden Ayvalık’lı bir aile manastır için yardımda bulunarak, manastır, iki kardeş şehir ve civar köyler .....DETAY
ÇAMLI MANASTIR (TAKSİYARHİS TA ÇAMİA)
Manastır, adanın çamla kaplı en yüksek dağının kuzey eteğinde Edremit Körfezi, Patriça Koyu, Güvercin ve Maden Adasına hâkim bir yerinde 1300 metre kare alan üzerine kurulmuştur. Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen manastırın 1770 yılından sonra kurulmuş olma ihtimali yüksektir.
Manastırın avlu dışında bir hayvan damı, bir fırını ve üç kuyusu bulunmaktadır. Manastırın avlusunda her manastırda olduğu gibi kilisesi yer almaktadır.
O dönemi yaşayanların ve Petros Stavron’un yazdıklarına göre konumu ve güzel havası dolayısıyla ada ailelerinin en çok tercih ettiği piknik yeriydi. Cumartesi gecesinden buraya gelen aileler geceyi ve pazar günleri orada geçirerek eğleniyorlardı. Hatta gençler birbirlerini orada görüp talip oluyorlarmış!......DETAY
GÜVERCİN ADASI MANASTIRI
Güvercin Adası Manastırı Pateriça Körfezinin ortasında, Andezitten oluşmuş küçük bir adanın üzerinde inşa edilmiştir. Adanın uzunluğu 210 metre, genişliği ise en geniş yerinde 51 metredir.Adanın eski ismi Psifi, yeni ismi ise Güvercin Adasıdır.
Manastırın inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte 1740’lı yıllarda inşa edilmiş olması kuvvetli bir ihtimaldir. Manastırın koruyucu duvarları, rüzgârların ve korsanların etkisinden korunmak için altı metre yüksekliğinde inşa edilmiştir. Manastır, inşasında Babakale ve batık Poroselini kalıntılarından alınan taşlar kullanılmıştır.......DETAY
TAVUK ADASI MANASTIRI
Cunda Adasının hemen karşısındaki Tavuk Adası üzerinde inşa edilmiştir. Manastırın inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber Evstratios Drakos kitabında, burada görev yapan rahiplerin görev yaptıkları tarihler göz önünde tutulduğunda, Tavuk Adası Manastırının manastırda görev yapan ilk rahip olan Neofitos’ın manastırda göreve başlama tarihi olan 1677 yılından önce yapıldığı anlaşılmaktadır.
Ada ve Tavuk Adası manastırı, mübadele döneminde bir kişiye mülk olarak verilmiş, 1948 yılının kasım ayında bir gece kendini bilmez biri tarafından dinamitlenerek tahrip edilmiştir......DETAY
Aİ DİMİTRİ MANASTIRI
Ai Dimitri Manastırı adanın ilk yerleşim bölgesi olan mahallenin doğu yönünde, denizden 40 metre yükseklikte bulunan iki değirmenin arasında yer almaktadır. Dolgu bir arazi üzerinde inşa edilmiştir. Manastırın inşasında kullanılan yöresel granit taşlarından adada inşa edilen ilk iki manastırdan biri olduğu anlaşılmaktadır.
Çünkü adanın ilk yerleşim bölgelerinde tamamen yöresel granit taşları kullanılmıştır. Kilisenin inşasında kullanılan sarımsak taşlarından 1850’li yıllardan sonra yeniden inşa edildiği anlaşılmaktadır.
Sadece duvarları ayakta kalan kilisesinin üzeri tuğla kemer sistemi şeklinde örülmüş ve o kemerin üzerine de ahşap çatı yapılmıştır. Kilisenin girişi batı duvarındandır. Kilise, daha sonra yeniden inşa edilmiş olup......DETAY
EVANGELİSTRİA MANASTIRI
Evangelistria Manastırı adanın güneydoğu yönünün en ucunda yaklaşık 3000 metrekarelik bir alan üzerinde sarımsak taşından inşa edilmiştir. Manastırın, Evstratios Drakos’un 1895 yılında yazmış oluğu kitaptan da yola çıkarak 1900’lü yıllarda inşa edildiği anlaşılmaktadır. Çünkü Evstratios Drakos’un kitabında Evangelistria manastırı adı geçmemektedir. Manastırın çevresi, duvarlarla çevrili olup diğer manastırlarda olduğu gibi avlunun ortasında kilisesi bulunmaktaydı
Evangelistria Manastırı Denizciler tarafından, fırtınalı havalarda yol gösterici olduğuna inanılıyordu. Bu sebeple denizciler her geri dönüşlerinde şükranlarını ifade etmek için manastıra çeşitli hediyeler sunarlarmış.
Günümüzde manastıra ait hiçbir kalıntı yoktur. Çünkü Ayvalık’taki tarihi yapıların koruma altına alınacağını duyan manastırın üzerinde yer aldığı arazinin sahibi tarafından bir gecede buldozerle yıktırılmıştır.
AİON APOSTOLOS MANASTIRI
Manastır, Ai Dimitri Ta Selina Manastırı’nın güneydoğusunda 1 km mesafede. Manastırın mübadeleyle gelindiğinde büyük bir kısmının yıkılmış durumda olduğu, Ali Onay tarafından söylenmiştir. Son kalan kalıntılar ise 1930 yılında dam yapmak için buradan alınarak dam inşaatında kullanılmıştır. Günümüzde manastıra ait sadece bir sarnıç kalıntısı bulunmaktadır.
1970’lere kadar ayakta kalmayı başaran manastır, doğal tahribattan çok insani tahribatların etkisiyle yıkılmıştır. Zaman içerisinde bina taşlarının buradan alınarak başka yerlerde kullanılmaya başlanması sonucu manastır tamamen yok olmuştur. Günümüzde toprak üstünde manastıra ait en küçük bir iz bulunmamaktadır.
PROFİTİ İLİA MANASTIRI
Manastır Nasos kalıntıları üzerinde 1760’lı yıllarda inşa edilmişti. (Boğaz Köprünün Cunda tarafında)
CUNDA ADASI MANASTIRLARI
Mübadele Döneminde Adaya Gelindiğinde Birçoğu Ayakta Olan Manastırlardan Günümüzde Sadece Bir Kaçı Ayakta Kalmayı Başarmıştır